Domowy zielnik/rabatka - zdrowo i stylowo w domu

Ogródek ziołowy można założyć w ogrodzie, na balkonie, a nawet w kuchni. To połączenie przyjemnego z pożytecznym – poszczególne gatunki roślin mogą posłużyć jako przyprawy w kuchni lub naturalne leki, a przy okazji są niesztampową i aromatyczną dekoracją tych pomieszczeń. Jak uprawiać zioła i aranżować przestrzeń na nie przeznaczoną?

Uprawa ziół nie jest szczególnie trudna – najważniejszy jest odpowiedni dobór stanowiska (ekspozycja świetlna), podłoże, a w przypadku uprawy pojemnikowej – także rozmiar skrzyni lub donicy. Zioła można hodować w różnych miejscach – można nawet prowadzić domowy ogródek na parapecie. Wiele zależy od sposobu aranżacji posiadanej przestrzeni.

Zioła w dobrym sąsiedztwie – jakie powinny znaleźć się w naszej uprawie?

Wśród ziół nie wyróżnia się gatunków, które dobrze lub źle na siebie wpływają, tak jak w przypadku upraw warzywnych. Rabata ziołowa w ogrodzie jest więc planowana głównie w oparciu o podstawowe wymagania roślin. W miejscach lekko zacienionych można sadzić np. miętę, cząber, tymianek, szałwię lekarską, melisę, trybulę i lubczyk. Ten ostatni, ze względu na rozmiary, zaleca się uprawiać jako tło dla mniejszych roślin. Koper ogrodowy często sieje się losowo w różnych miejscach w zielniku lub warzywniaku. Rozmaryn lubi żyzne, wapienne gleby. Dobrze nadaje się na rabaty żwirowe, jednak ze względu na ograniczoną mrozoodporność często uprawia się go w pojemnikach i na zimę przenosi do pomieszczenia. Ze specjalistycznych portali, możemy się dowiedzieć, że większość ziół zaleca się uprawiać nie bezpośrednio na słońcu, lecz w miejscu lekko osłoniętym – wtedy wydzielają więcej olejków eterycznych.

Projekt domu typu dworek Sielanka 125.94m²

Rabata żwirowa – jak ją wykonać, jakie rośliny posadzić?

Zioła z powodzeniem można uprawiać na rabatach żwirowych – w ten sposób nadaje się ogrodowi pewnego egzotycznego, śródziemnomorskiego akcentu. Warto przy tym pamiętać, aby pod warstwą kamieni położyć agrowłókninę – to ograniczy problem zachwaszczenia. Do zbudowania ogrodu żwirowego dobrze nadają się takie gatunki ziół i warzyw przyprawowych jak bazylia, rozmaryn, mięta, tymianek, modrak morski i koper włoski (fenkuł). Atrakcyjność kompozycji zwiększy lawenda wąskolistna.

Zioła w kuchni – jak stworzyć domowy ogród na parapecie?

Praktycznym sposobem na własną produkcję ziół jest ogródek ziołowy w kuchni. To pomieszczenie doskonale nadaje się jako miejsce uprawy ze względu na łatwy dostęp do przypraw w czasie przyrządzania dań i dobrą ekspozycję na światło (kuchnie z reguły nie mają okien skierowanych na południe, co w tym wypadku jest niekorzystne). Poszczególne gatunki można uprawiać w oddzielnych donicach lub w kompozycjach dwu- lub trzygatunkowych w skrzyniach. Domowy zielnik na parapecie pozwala średnio na uprawę 5–10 ziół. Zioła kuchni na ścianie to rozwiązanie dodatkowe, dzięki któremu uzyska się wyższy plon a przy okazji zwiększy asortyment świeżych przypraw. Na rynku dostępnych jest wiele modeli ogrodów wertykalnych, często modułowych. Pewnym rozwiązaniem jest uprawa w wiszących pojemnikach. W sprzedaży dostępne są także ozdobne wielodonice, np. ceramiczne, które umożliwiają tworzenie interesujących kompozycji.

Zioła, które bez przeszkód uprawiać możemy w domu przez cały rok

Większość gatunków ziół można z powodzeniem uprawiać w domu przez cały rok. Gatunki wieloletnie, takie jak rozmaryn, estragon, tymianek czy melisa powinny być przycinane. Rośliny jednoroczne (np. bazylia, cząber i majeranek) uprawia się w cyklu sezonowym. Okazy kupowane w sklepie są mało wytrzymałe, dlatego warto rozważyć własną uprawę z nasion. Wysiewa się je na przedwiośniu lub wiosną w mieszaninę torfu i piasku. Zimą można uzyskać bezpośrednie plony z rzeżuchy oraz cebuli (szczypior).

Minirabata drewnianej skrzynce – dobry pomysł na aranżację balkonu i tarasu

Ogródek ziołowy na balkonie powinien być odpowiednio zacieniony (za pomocą mat osłaniających, zadaszeń lub gęstej siatki). Bezpośrednie nasłonecznienie szybko prowadzi do wysychania ziół – latem nawet codzienne podlewanie może nie wystarczyć. Podobna zasada dotyczy tarasów. W takich miejscach dobrze sprawdza się minirabata w drewnianej skrzynce. Drewno to naturalny materiał, który efektownie prezentuje się niezależnie od stylu urządzania obiektu (i ogrodu). Kompozycje można tworzyć z 2–3 gatunków, wybierając wyższe rośliny (np.: melisę), które będą tłem dla niższych (np. mięty).

Dobrze posadzone – miejsce, donice, gleba, podlewanie

Zioła mają indywidualne wymagania i o każdy gatunek trzeba dbać inaczej. W największym stopniu dotyczy to światła, rodzaju podłoża i przestrzeni. Można jednak znaleźć pewne wspólne cechy. Jak wspomniano, optymalne jest stanowisko lekko zacienione. Zioła powinny rosnąć na żyznym i jednocześnie przepuszczalnym podłożu (jego odczyn zależy od gatunku). Rośliny aranżuje się tak, jak rabaty – sadząc wysokie z tyłu, a niskie z przodu. W czasie upałów należy je podlewać, gdyż źle znoszą niedobór wody. Zioła na balkonie i parapecie podlewa się nawet co 1–2 dni. Do dokarmiania warto stosować nawozy organiczne, np. humusowy. Wiele gatunków uszczykuje się (czyli obrywa wierzchołki pędów), aby pobudzić lepsze krzewienie.

Domowa uprawa ziół to wsparcie dla kulinarnych eksperymentów i domowej apteczki. Świeże zioła zbierane na bieżąco są bardziej aromatyczne i wartościowe od suszonych czy mrożonych. Dlatego warto pokusić się o własną produkcję, zaczynając od podstawowych gatunków i co pewien czas pozwalając sobie na kolejne ziołowe eksperymenty.