Logo

Murłata – czym jest? Wymiary, funkcje i izolacja. Zasady łączenia z krokwią

Kategorie: Konstrukcja dach

Jednym z istotniejszych elementów więźby dachowej jest murłata, która łączy ściany domu z konstrukcją dachu. Czym jest murłata, jakie pełni funkcje i w jaki sposób łączy się ją z krokwią?

Murłata - czym jest i gdzie sie stosuje

Co to jest murłata?

Murłata (płatew stropowa) to drewniana belka dachowa układana równolegle na murze obiektu budowlanego. Zadaniem murłaty jest połączenie dachu ze ścianami budynku oraz przenoszenie obciążeń z więźby dachowej na ściany.

Wymiary murłaty są ustandaryzowane – element ten ma przekrój kwadratowy, a jego bok mierzy zwykle 10-15 cm. Murłata mocowana jest do wieńca stropowego za pomocą zabetonowanych kotew z nagwintowanymi końcówkami.

Dach bez murłaty – czy to możliwe? Murłata czy wieniec żelbetowy?

Murłata to jeden z najistotniejszychelementów więźby dachowej, czyli konstrukcji dachu, niemniej możliwe jest wybudowanie dachu, który nie wymaga jej zastosowania. Zazwyczaj konstrukcje bez murłaty to obiekty budowlane starego typu, które odnawia się poprzez zaimplementowanie nowego szkieletu lub zamocowanie krokwi do wieńca.

Choć nie jest to tradycyjne rozwiązanie, możliwe jest wykonanie dachu bez murłaty. Wówczas kluczowe staje się odpowiednie zaprojektowanie i skonstruowanie więźby, na której będzie oparta cała konstrukcja dachu. Należy zadbać o odpowiednią grubość jętki dachowej. Pomocny okaże się również bardziej przemyślany rozstaw krokwiipłatew kalenicowych przenoszących obciążenia z płyt dachowych na poprzeczne układy nośne.

Poza tym fundamentalne będzie również wykonanie wieńca żelbetonowego, który skutecznie zespoli strop ze ścianami, wzmocni ściany poddasza i usztywni konstrukcję całego budynku.

Dlaczego ocieplenie murłat jest tak ważne? Jak je ocieplić?

Ze względu na fakt, że murłata jest umieszczona na styku dachu i ściany zewnętrznej, które ociepla się na innych etapach budowy domu, kluczowe jest dodatkowe ocieplenie samej murłaty. Brak wykonania odrębnego ocieplenia murłaty spowoduje, że stanie się ona mostkiem termicznym, przez który ciepło będzie wypromieniowywane z budynku.

Ze względu na kwestie wytrzymałościowe murłaty montuje się głównie na wewnętrznych fragmentach ścian kolankowych, co powoduje, że zewnętrzna część tych ścian pozostaje wolna. Brak zaizolowania tej przestrzeni powoduje powstanie chłodnego pasa, przez który może wykraplać się para wodna (o ile ściana kolankowa nie będzie zaizolowana wełną mineralną od wnętrza).

Murłaty można ocieplić na kilka sposobów. Jednym z powszechniej stosowanych jestprzedłużenie ocieplenia ścian budynku na murłaty za pomocą kawałków płyt styropianowych. W tym celu można posłużyć się odpadami styropianu pozostałymi po ocieplaniu ścian.

Murłata wieźby

Choć rozwiązanie to jest niezwykle skuteczne i przynosi zadowalające efekty, wymaga dużej ilości pracy i metodycznego podejścia. Kawałki styropianu muszą być bowiem prawidłowo docięte – tak, aby tworzyły przekrój trójkątny i były prostopadłe do membrany dachowej.

Jak mocować murłaty? Połączenie krokwi z murłatą

Tradycyjnym połączeniem krokwi z murłatą jest gwóźdź krokwiak. Choć rozwiązanie to jest niezwykle popularne wśród większości starszej daty cieśli i projektantów, to w dobie nowoczesnych rozwiązań technologicznych połączenie na krokwiaka nie jest szczególnie rekomendowane. Powodem takiego stanu rzeczy są m.in. niewielka nośność krokwiaka oraz jego podatność na wyrwanie. Poza tym gwoździe w przypadku wbijania w wilgotną tarcicę mogą doprowadzić do pęknięcia drewna – niezależnie od tego, jakie wymiary ma krokiew.

O wiele lepszym i skuteczniejszym połączeniem murłaty z krokwią są złącza ciesielskie. Doskonale sprawdzą się one zarówno w przypadkudachu płatwiowo-kleszczowego, jak i innych popularnych konstrukcji. Wybór złączy ciesielskich powinien być uzależniony od rodzaju więźby krokwiowo-jętkowej i jej rozpiętości, a także od obciążeń przenoszonych przez połączenie.

Uniwersalnym rozwiązaniem są wzmocnione złącza kątowe, zapewniające dużą nośność na rozpieranie i poderwanie, oraz standardowe otwory, pozwalające na bezpośredni montaż wieńca do murłaty.

Jeżeli dach jest podatny na podrywanie, warto zastosować złącza płatwiowo-krokwiowe, a w przypadku dachów wykonanych z więźby krokwiowo-jętkowej, generujących bardzo duże siły rozporu, należy zastosować złącza do przenoszenia dużych sił rozporu – np. złącza SFN albo SFHS.

Rodzaje połączeń krokiew-murłata:

Gwóźdź krokwiowy ·         niewielkie siły nośne (do 3 kN)·         łatwy do wyrwania·         powodujący pękanie wilgotnej tarcicy
Wzmocnione złącze kątowe ·         uniwersalne rozwiązanie·         szeroki zakres nośności poziomej i pionowej (nawet powyżej 20 kN)·         zróżnicowana geometria
Złącza płatwiowo-krokwiowe ·         idealne, gdy dominującym obciążeniem jest siła podrywająca (pionowa)·         dedykowane zwłaszcza niewielkim dachom o lekkim pokryciu·         duża nośność (nawet 27 kN, zależnie od ilości gwoździ)
Złącza SFHS i SFN ·         idealne w przypadku bardzo dużych sił rozporu·         ogromna nośność pozioma (nawet 100 kN)·         dedykowane zwłaszcza więźbie krokwiowej i krokwiowo-jętkowej

W tym miejscu warto sprawdzić projekt małego domu Laguna II 107.67 m2 oraz projekt mini-dworku Kołysanka 105.32 m2i poznać zastosowane w nich rozwiązania technologiczne oraz materiałowe z zakresu konstrukcji dachu.

Murlata na więźbie

Niewłaściwe połączenie elementów konstrukcyjnych – czym może skutkować?

W przypadku niewłaściwego połączenia elementów więźby dachowej należy liczyć się ze znacznym ograniczeniem nośności całej konstrukcji dachu, a także przerwania ciągów konstrukcyjnych. 

Złe połączenie elementów konstrukcyjnych dachu prowadzi także do uzyskania niedostatecznej sztywności konstrukcji i jej ograniczonej stabilności, co może stanowić poważny problem w sytuacji, w której na konstrukcję dachu działają duże siły rozporowe i podrywające. Wszystko to poważnie zagraża bezpieczeństwu konstrukcji i w skrajnych warunkach atmosferycznych może doprowadzić do trwałego uszkodzenia dachu.

Wznosząc dach obiektu budowlanego, konieczne jest dokładne zapoznanie się z aktualnie stosowanymi technologiami oraz precyzyjne zaprojektowanie każdego elementu więźby dachowej, a w szczególności murłaty łączącej ściany ze stropem.

Projekty domów z wejściem od południa – dlaczego warto rozważyć takie rozwiązanie?
Blog
26 Listopad 2024
Planując budowę wymarzonego domu, jedną z kluczowych kwestii, którą należy wziąć pod uwagę, jest orientacja budynku względem różnych stron świata. Właściwe usytuowanie domu wpływa na komfort
Dom z miejscem do pracy, czyli jak wybrać projekt domu z gabinetem?
Blog
05 Wrzesień 2024
W dzisiejszych czasach coraz więcej osób decyduje się na pracę zdalną lub prowadzenie własnej działalności gospodarczej z domu. Z tego powodu, projekty domów z gabinetem stają się coraz bardzi
Projekty średnich domów – idealne rozwiązanie dla rodziny
Blog
16 Sierpień 2024
W dzisiejszych czasach, kiedy rynek nieruchomości jest pełen różnorodnych propozycji, wybór idealnego domu może być wyzwaniem. Dla wielu rodzin optymalnym rozwiązaniem stają się projekty średn
Projekty domów do 70m², małe, ale w pełni funkcjonalne
Blog
16 Sierpień 2024
Budowa domu o powierzchni 70m² to doskonałe rozwiązanie dla tych, którzy szukają ekonomicznych i funkcjonalnych rozwiązań. Taki metraż może być wystarczający dla małej rodziny, pary, czy sin
Dodaj jeszcze jeden projekt do porównania. (Możesz porównać do 4 produktów)
wyczyść