Jakie są wymagania dla kotłowni z kotłem na paliwo stałe? Kotły CO i armatura.

Budując dom, każdy właściciel musi zdecydować, jaki rodzaj ogrzewania będzie dla niego optymalny. Idealnym momentem na planowanie w zakresie, jak i czym będzie ogrzewany budynek mieszkalny, jest właśnie etap powstawania lub wyboru projektu domu. W dobie transformacji energetycznej, coraz częściej decydujemy się na modernizację starych kotłów. Odpowiednie rozplanowanie kotłowni pomoże zarówno spełnić wymagania prawne stawiane tym pomieszczeniom, jak i zadbać o funkcjonalnośc tego technicznego "serca" domu. Częstym wyborem w domach jednorodzinnych jest paliwo stałe, dlatego warto się dowiedzieć, jakie wymagania dla tego typu kotłowni niesie ze sobą prawo budowlane.

Jaka musi być kotłownia na paliwo stałe?

Kotłownia na paliwo stałe: brykiet i pellet (najpopularniejsze rodzaje biomasy) czy ekogroszek (rodzaj węgla), czyli przetworzone drewno oraz różnego rodzaju węgiel przede wszystkim musi gwarantować mieszkańcom domu pełne bezpieczeństwo. Dlatego należy trzymać się ściśle wszystkich przewidzianych przepisami zasad. Kotłownie na paliwo stałe można podzielić ze względu na moc cieplną na najmniejsze (do 10 kW), średnie – do 25 kW oraz duże – ponad 25 kW. W domach jednorodzinnych zazwyczaj instaluje się kotły o mocy do 25 kW, a często nawet do 10 kW, ponieważ w zupełności wystarczają one, by ogrzać budynek. Na kotłownię przeznaczyć trzeba w większości przypadków (patrz: tabela) osobne pomieszczenie techniczne, w którym bez problemu zmieści się podajnik paliwa, a obsługa kotła będzie wygodna. W zależności od mocy urządzenia, ustala się odpowiednią kubaturę kotłowni, której wysokość musi wynosić min 2,2 m (jedynie w istniejących już budynkach dopuszcza się wysokość 1,9 m). Kotłownia powinna się znajdować w piwnicy lub na parterze budynku. Zaleca się (wg. normy), by była usytuowana centralnie w stosunku do ogrzewanych pomieszczeń. Należy też zadbać o miejsce do przechowania opału – należy to zrobić w taki sposób, by jego część znajdowała się w kotłowni, ale nie w bezpośrednim sąsiedztwie kotła.

W myśl prawa budowlanego nie ma większej różnicy, czy w piecu palony jes ekogroszek (węgiel) czy jakaś forma pelletu. Ważna jest jedynie moc pieca. Podstawowe wymagania prezentuje poniższa tabela

Dosyć zaskakujący może wydawać się wymóg zastosowania odpowiedniej kubatury jedynie w przypadku mniejszych pieców. Wynika to jednak z faktu, że nie wymagają one wydzielonego pomieszczenia techniczne. W konsekwencji wymóg minimalnej kubatury oznacza, że nie będzie możliwy montaż małego pieca na paliwo stałe np. w kuchni czy łazience, gdyż te pomieszczenia będą na ogół po prostu za małe. Problemu nie załatwia aneks kuchenny. Salon jest bowiem pomieszczeniem przeznaczonym na pobyt ludzi.

Wentylacja kotłowni

Wentylacja kotłowni na paliwo stałe jest niezwykle istotną kwestią, ponieważ to od niej w dużej mierze zależy bezpieczeństwo domowników oraz bezawaryjne działanie pieca. Konieczne jest zapewnienie napływu powietrza do pomieszczenia oraz jego wywiewu za pomocą wentylacji grawitacyjnej, chyba że mamy do czynienia z urządzeniem z zamkniętą komorą spalania oraz mechanicznym wyciągiem spalin (takie rozwiązania są jednak rzadko spotykane w przypadku kotłów na pellet). Ważne jest również dostarczenie odpowiedniej ilości powietrza do samego kotła oraz drożność przewodów kominowych. W przypadku, gdy ta ostatnia zawodzi, kocioł albo przestanie działać, albo może doprowadzić do dymienia czy zatrzymania w pomieszczeniu szkodliwych gazów. Kotły z otwartą komorą spalania muszą pobrać odpowiednią ilość tlenu z powietrza w pomieszczeniu, zaś w przypadku zamkniętej komory spalania - musi ono zostać dostarczone przez przewód doprowadzający lub przewód koncentryczny.

Aby zadbać o prawidłową wentylację kotłowni na pellet, należy pamiętać o kilku zasadach, które powinny pojawić się już w projekcie budynku. Przewody wentylacyjne muszą być wykonane z materiałów niepalnych, komin trzeba dopasować do planowanego rodzaju paliwa, wyprowadzić go ponad dach i dopasować do rodzaju pokrycia. Przydaje się także tzw. przerywacz ciągu, który sprawdza się w momencie zbyt dużego podciśnienia. Kanał wentylacji nawiewnej, który umieszcza się metr nad poziomem podłogi, powinien być niezamykany i mieć wymiar 50% powierzchni komina. Dobrze sprawdza się umieszczenie w nim urządzenia do regulacji przepływu powietrza. Z kolei murowany kanał wentylacji wywiewnej powinien mieć co najmniej 25% przekroju komina i być wyprowadzony ponad dach. Ponadto trzeba zadbać o prawidłowe połączenie kotła z kominem przez przewód zwany czopuchem, ponieważ gwarantuje to bezpieczne usunięcie spalin oraz wykonanie tzw. wyczystki służącej do czyszczenia komina.

Wybór kotła i armatury

Kocioł grzewczy powinien przede wszystkim być dostosowany do paliwa stałego, którym zamierzamy ogrzewać nasz dom. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań dedykowanych dla konkretnego rodzaju paliwa stałego. Kiedy już wybierzemy rodzaj paliwa, należy dobrać moc kotła do kubatury budynku. Tym zwykle zajmuje się projektant instalacji. Następnie należy zdecydować o tym, jaki będzie rodzaj podajnika i pojemność zbiornika na paliwo. Najmniejsze są kotły z podajnikiem na pellet workowy, większe pojemniki będą potrzebowały więcej miejsca lecz rzadziej trzeba będzie zasypywać paliwo. Wszystkie te parametry wpłyną na porządaną wielkość kotłowni. Należy mieć na uwadze minimalne odległości kotła od ściany oraz od innych urządzeń (np. zbiornika akumulacyjnego na wodę).

Kocioł należy ustawić na dokładnie wypoziomowanym podłożu - co najmniej 5 cm od poziomu podłogi wykonanej z niepalnych materiałów. Aby umożliwić czyszczenie, kocioł powinien mieć zachowane odpowiednie odległości od bocznych ścian oraz co najmniej 0,7 m przestrzeni z tyłu. Ważnym elementem są także solidne drzwi z materiałów niepalnych. Do tego kotłownia musi być wyposażona w cały szereg urządzeń, które działają na prąd, dlatego potrzebne są gniazda elektryczne, do których podpięte będą elementy automatyki czyli pompy, siłowniki, sterowniki, rozdzielacze, przewody. Koniecznie wymagania dla kotłowni to w każdym przypadku także odpowiedni dostęp światła, dlatego przydają się w pomieszczeniu okna i dobre źródło sztucznego oświetlenia.

Kotłownia na pellet

Jednym z często wybieranych paliw stałych jest w przypadku domów jednorodzinnych pellet z gwarancją jakości. Paliwo to produkowane jest z czystych trocin i skleja się je pod ciśnieniem do postaci granulatu o wielkości 6 mm. Jeśli decydujemy się na ogrzewanie pelletem, musimy mieć świadomość, jak powinna funkcjonować kotłownia na pellet. Wymaganiadla tego typu opału to przede wszystkim odpowiednie pomieszczenie (patrz tabela powyżej), odpowiedni kocioł z podajnikiem oraz potrzeba przechowywania pelletu w całkowicie suchych warunkach, ponieważ w przypadku zawilgocenia spada jego wartość opałowa. Pomieszczenie powinno spełniać oczywiście wszystkie warunki ogólne przewidziane dla kotłowni na paliwo stałe. Pierwszego uruchomienia kotłowni dokonuje serwisant, który jednocześnie sprawdza urządzenia i programuje sterownik na optymalną pracę całej instalacji. Warto podkreślić, że pellet to paliwo ekologiczne, które nie wydziela substancji smogowych (wysoka wydajność spalania). Jest też paliwem odnawialnym. Dla coraz większej liczby osób ma to niebagatelne znaczenie podczas podejmowania decyzji o sposobie ogrzewania domu.

Kotłownia na ekogroszek

Kotłownia na ekogroszek to również pomieszczenie, w którym obowiązują ogólne wymagania dotyczące kotłowni. Powinna być osobnym pomieszczeniem o odpowiednim rozmiarze, w którym wygodnie wykonamy wszelkie potrzebne do obsługi kotła czynności. Ekogroszek to rodzaj stałego paliwa, które produkowane jest na bazie węgla kamiennego. Również on ze względu na niską zawartość siarki i popiołu uznawany jest za surowiec bardziej ekologiczny od zwykłego węgla, stąd jego popularność jako rodzaju opału w domach jednorodzinnych. Warto nadmienić, że piece na ekogroszek nie są już jednak refundowane, a od roku 2030 ich zastosowanie będzie prawdopodobnie zabronione. 

W trosce o nasze środowisko warto zdecydować się na najbardziej ekologiczne rozwiązania w zakresie wyboru kotła CO. Niskoemisyjne urządzenia na ekogroszek i pelet działające we właściwie urządzonych kotłowniach jednocześnie sprawnie ogrzeją nasz budynek mieszkalny i będą przyjazne dla otoczenia oraz dla kieszeni.