Ścianka attykowa: materiały, budowa i funkcje na płaskim dachu
Attyka to detal architektoniczny występujący w parze z płaskim dachem i chętnie stosowany w nowoczesnej architekturze. Czym wyróżnia się konstrukcja ścianki attykowej i jakie jest jej zadanie?
Ściana attykowa w domach z płaskim dachem – czym jest i jakie pełni funkcje?
Attyka to nadbudowa zewnętrznej ściany budynku wznosząca się ponad gzyms wieńczący. Stanowi wizualne przedłużenie fasady skonstruowane w taki sposób, by osłonić pokrycie dachowe. Patrząc na budynek z poziomu parteru, nie widzimy więc dachu, lecz prostą, poziomą linię ściany, co jest korzystne ze względów estetycznych i pasuje do nowoczesnych projektów.
Ściankę attykową stosuje się w przypadku dachu płaskiego o spadku od 2 do 15 stopni. Możliwe jest także wykonanie dachu dwuspadowego z attyką. W takim przypadku ściana szczytowa jest nieco wyższa od połaci i osłania je, zapewniając ciekawy efekt. Ściany attykowej nie wykonuje się natomiast przy budowie dachu kopertowego lub dachu mansardowego.
Attyka jako nowoczesne wykończenie ściany i zabezpieczenie tarasu
Współczesna architektura jest pełna prostych i funkcjonalnych rozwiązań, dzięki którym budynki prezentują się estetycznie. Jednym z nich jest właśnie ściana attykowa – detal konstrukcyjny, za pomocą którego można subtelnie wpływać na proporcje budynku i uzyskać nowoczesne wykończenie jego bryły.
Jeśli decydujemy się na ekologiczne pokrycie dachowe lub taras na dachu, ścianka attykowa pełni rolę zabezpieczenia przed wypadnięciem. Powinna być odpowiednio wysoka, by zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa. Zastosowana w tym celu attyka stanowi naturalne przedłużenie ścian budynku – bez zbędnej balustrady, która mogłaby wpłynąć negatywnie na wizualny odbiór bryły budynku.
Ścianka attykowa jako ochrona przed opadami i ogniem
Attyka pozwala zabezpieczyć elewację domu z płaskim dachem przed czynnikami atmosferycznymi. Wybudowana wzdłuż boków, przy których nie ma orynnowania, skutecznie chroni przed zaciekami. Styk ścianki attykowej i dachu powinien być odpowiednio szczelny, zabezpieczony klinami i papą termozgrzewalną. Dach płaski bez attyki wymaga natomiast starannego odwodnienia na krawędziach, tak by opady nie ściekały po elewacji.
Bardzo ważną rolą attyki jest również ochrona przed ogniem. Aby rzeczywiście pełniła taką funkcję, powinna zostać wybudowana z materiałów niepalnych. Mur ogniowy na dachu jest konstrukcją niezbędną, jeśli stawiamy dom blisko krawędzi działki lub w zabudowie szeregowej. Pomaga ograniczyć rozprzestrzenianie się ognia na sąsiednie zabudowania.
Z jakich materiałów należy budować attykę i czy potrzebna jest termoizolacja?
Attyka powinna spełniać niezbędne normy architektoniczne, tak by zapewnić odpowiednią izolację termiczną oraz odwodnienie stropodachu. Choć ścianka attykowa nie odgradza bezpośrednio pomieszczeń, wymaga ocieplenia. Termoizolacja ma zapobiec powstaniu pionowych mostków termicznych, przez które ciepło uciekałoby z wnętrza domu. Spośród różnych rodzajów ścian należy wybrać konstrukcję dwuwarstwową, a więc wykonaną z cegieł, silikatów, bloczków betonowych lub innych materiałów budowlanych, które następnie pokrywa się warstwą styropianu bądź płytami z wełny mineralnej.
Ocieplenie powinno znajdować się po obu stronach ścianki oraz na górze. W przypadku konstruowania ogniomuru konieczny jest wybór materiałów niepalnych. Ściankę zabezpiecza się od góry blachą lub nakładką betonową, a miejsce styku attyki z dachem wykańcza klinem i pokrywa wywiniętą papą termozgrzewalną. Odpowiednio wykonana hydroizolacja chroni pokrycie dachowe przed działaniem deszczu czy topniejącym śniegiem.
Odwodnienie na dachu płaskim z attyką
Płaski dach wymaga starannego odwodnienia, tak by woda czy śnieg nie zalegały na jego powierzchni. W przeciwnym razie w domu może pojawić się wilgoć, która sprzyja rozwojowi grzybów. W przypadku dachów płaskich stosuje się system grawitacyjny, który polega na odprowadzaniu wody za pomocą układu rynien, rur wpustowych i wpustów dachowych. Woda spływa po dachu do rynien znajdujących się na dolnych krawędziach połaci, a następnie trafia do rur spustowych. Przewody powinny mieć odpowiednio duży przekrój, tak by system zyskał potrzebną wydajność.
W przypadku dachów płaskich bez attyki orynnowanie montuje się wzdłuż najniżej położonych krawędzi dachu. Jeśli cały dach otoczony jest ścianką attykową, należy wykonać układ kanałów, którymi woda będzie mogła swobodnie spływać. Przygotowanymi w ten sposób ścieżkami ciecz trafia do rury spustowej. Woda może być odprowadzana poprzez instalację znajdującą się na zewnątrz budynku (wtedy wpust znajduje się w ścianie attykowej) lub wewnątrz (w takim przypadku instalacja jest estetycznie ukryta w warstwie termoizolacyjnej domu i nie wystaje poza obręb bryły). Przyjmuje się, że instalacja wewnętrzna z pionowymi rurami odprowadzającymi wodę do kanalizacji jest mniej bezpieczna. W razie nieszczelności możemy mieć problem z zawilgoceniem mieszkania.
Najczęstsze błędy popełniane przy obróbce attyki
W przypadku wykańczania ścianki attykowej konieczne jest staranne przestrzeganie norm i zasad sztuki budowlanej, tak by uzyskać trwałą konstrukcję odporną na czynniki atmosferyczne. Wśród częstych błędów popełnianych podczas obróbki attyki należy wymienić:
- brak izolacji termicznej na poziomej części ścianki – skutkiem jest powstanie mostku termicznego i strata ciepła;
- brak klinów w narożach attyki (na styku ścianki i pokrycia dachowego), które zmniejszają kąt zagięcia papy i mają wpływ na przedłużenie trwałości konstrukcji;
- niewystarczająca przepustowość instalacji odwadniającej;
- niestaranne wykonanie obróbki blacharskiej – nieszczelna konstrukcja może powodować wnikanie wody opadowej w pokrycie dachowe;
- zastosowanie niewłaściwych materiałów – w przypadku budynku na skraju działki lub w budownictwie szeregowym attyka zgodnie z przepisami ma odgrywać rolę muru ogniowego i być wykonana z materiałów niepalnych.
Poprawnie wykonana attyka pełni funkcje estetyczne i użytkowe. Pozwala na wykończenie domu z płaskim dachem w taki sposób, by ukryć połacie, zabezpiecza ściany przed wodą opadową i śniegiem, a także zapobiega rozprzestrzenianiu się ognia.
